Írland og Ísland: Útflutningur vöru og þjónustu 1960-2012 (% af VLF)

Mynd 130. Smáþjóðir nærast á viðskiptum við umheiminn langt umfram stórþjóðir, því að þannig bæta smáþjóðirnar sér upp óhagræðið af smæð markaðsins heima fyrir. Þess vegna er útflutningur yfirleitt miklu meiri miðað við landsframleiðslu í litlum löndum en stórum. Mikill og vaxandi útflutningur er ávísun á mikinn og vaxandi innflutning, ekki aðeins á vörum, þjónustu og fjármagni, heldur einnig á tækni, þekkingu og ferskum hugmyndum. Myndin sýnir, að frændur okkar Írar hafa lifað eftir þessu. Árið 1960 nam útflutningur vöru og þjónustu frá Írlandi um 30% af landsframleiðslu Íra á móti 40% hér heima. Síðan þá hefur útflutningur Írlands vaxið mun hraðar en landsframleiðslan og var kominn upp undir 100% af landsframleiðslu 2001 og upp undir 110% 2012, eftir að Írar byrjuðu að rétta úr kútnum eftir hrunið þar. Mest var útflutningsaukningin eftir 1973, en einmitt það ár gengu Írar inn í Evrópusambandið meðal annars í því skyni að auka sem allra mest viðskipti sín við önnur Evrópusambandslönd og neyta náins félagsskapar við þau til að hraða ýmsum nauðsynlegum efnahagsumbótum heima fyrir. Íslendingum tókst ekki að efla fjölbreyttan útflutning héðan umfram vöxt hagkerfisins í heild fyrr en eftir hrun, en þá tók útflutningurinn fjörkipp einkum vegna uppgangs í ferðaþjónustu í krafti gengisfall í hruninu. Gengi krónunnar var of hátt skráð langtímum saman og hélt aftur af vexti útflutnings. Útflutningur sat fastur nálægt þriðjungi af landsframleiðslu eða rétt rösklega það frá 1960 til 2008. Það er of lágt hlutfall í svo litlu landi, allt of lágt, því að mikill og vaxandi útflutningur er ásamt mikilli og góðri menntun og fjárfestingu veigamikil uppspretta varanlegs hagvaxtar. Það er einsdæmi meðal iðnríkjanna, að hlutdeild útflutnings í landsframleiðslu skuli hafa haldizt óbreytt frá 1960 til 2008. En nú er útflutningurinn kominn upp í 60% af landsframleiðslu. Megi hann eflast enn frekar.

Heimild: Alþjóðabankinn, World Development Indicators 2013.